Khi đưa ra những chiến lược phát triển, điều đầu tiên mà doanh nghiệp cần làm là đưa ra những đánh giá khách quan nhất về thị trường. Trong đó, PEST là một trong những mô hình đang được nhiều doanh nghiệp sử dụng để hỗ trợ nghiên cứu thị trường. Cùng TopOnSeek tìm hiểu mô hình PEST là gì ngay qua bài viết dưới đây.
Mục lục
PEST là gì?
PEST là công cụ đo lường để đánh giá thị trường cho một sản phẩm hay một doanh nghiệp tại thời điểm cụ thể. Mô hình này phân tích dựa trên 4 nhân tố được viết tắt là: Polite (vấn đề chính trị), Economic (vấn đề kinh tế), Social (vấn đề xã hội), Technological (vấn đề công nghệ).
>> Có thể bạn quan tâm:
Mô hình 5 áp lực cạnh tranh của Michael Porter: Khái niệm, áp dụng, ví dụ
Mô hình Canvas là gì? Cách lập kế hoạch theo mô hình kinh doanh Canvas
Mô hình Freemium: Chiến lược kinh doanh hiệu quả cho các doanh nghiệp mới
Vai trò của PEST trong môi trường kinh doanh
Thị trường kinh doanh luôn thay đổi không ngừng, chính vì thế, doanh nghiệp phải liên tục đánh giá thị trường. Mô hình PEST đóng vai trò quan trọng trong môi trường kinh doanh.
- Dự đoán xu hướng thị trường: PEST cho phép doanh nghiệp dự đoán xu hướng thị trường trong tương lai, giúp doanh nghiệp giảm thiểu các mối đe dọa tiềm tàng đồng thời tạo cơ hội đổi mới.
- Lập kế hoạch dài hạn hiệu quả hơn: Phân tích PEST giúp doanh nghiệp có những kế hoạch phát triển trong tương lai. Hơn thế nữa, điều này giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, tránh thất thoát trong doanh thu và tăng khả năng cạnh tranh với đối thủ.
- Có cái nhìn sâu vào cơ hội kinh doanh có giá trị: Tận dụng những phân tích của mô hình PEST, doanh nghiệp có khả năng dự đoán được thị trường tiềm năng và đưa ra những quyết định đầu tư và phát triển vào thị trường đó.
- Tránh được những đe dọa và thất thoát trong kinh doanh: Khi nhận thức được mối đe dọa trước mắt, doanh nghiệp có thể ngăn chặn hay né tránh những rủi ro đó. Chủ động đưa ra những chiến lược cạnh tranh sẽ giúp doanh nghiệp giành được lợi thế trong việc liên minh phát triển thị trường mạnh mẽ.
>> Khám phá ngay:
Môi trường Marketing là gì? Vai trò quan trọng và ý nghĩa của các yếu tố
Mô hình SMART là gì? Cách ứng dụng mô hình SMART trong Marketing
Phân tích các yếu tố của mô hình PEST
Mô hình PEST phân tích dựa trên 4 yếu tố sau:
Chính trị – Political
Chữ “P” trong mô hình PEST đề cập đến nhân tố chính trị hỗ trợ hay cản trở doanh nghiệp. Khía cạnh chính trị của mô hình này tập trung vào các lĩnh vực mà chính sách của chính phủ hay những thay đổi trong luật pháp ảnh hưởng đến nền kinh tế, đặc biệt bao gồm các chính sách về Thuế và Quy chế lao động.
Bên cạnh đó, một số khía cạnh khác về yếu tố chính trị được mô hình PEST đề cập, chẳng hạn:
- Quy chế làm việc
- Môi trường lao động
- Chính sách chính phủ
- Bảo hộ về lao động trí óc
- Quyền sở hữu tài sản
- Sự ổn định
- Chính sách về thuế và các khoản thuế liên quan
- Định mức thương mại
Kinh tế – Economic
Economic trong phân tích PEST đề cập đến những vấn đề kinh tế bên ngoài, đóng vai trò trong sự phát triển của doanh nghiệp. Họ có thể nhìn vào những biến đổi của các khía cạnh bên trong nhân tố kinh tế để đánh giá và phân tích thực trạng của công ty.
Một vài vấn đề trong kinh tế được doanh nghiệp khai thác như:
- Quyền tiếp cận tín dụng
- Mức độ đầu tư của doanh nghiệp
- Chi phí sinh hoạt
- Sự phát triển hay suy thoái của kinh tế
- Tỷ giá trao đổi và lãi suất
- Toàn cầu hóa
- Lạm phát
- Chi phí lao động và mức độ chuyên nghiệp của người lao động
- Điều kiện thị trường
- Thói quen chi tiêu
- Mức thuế
Xã hội – Social
Social (Xã hội) liên quan đến môi trường kinh tế xã hội của thị trường trong một ngành nhất định để doanh nghiệp có thể nhu cầu của khách hàng, từ đó mà đưa doanh nghiệp đến gần hơn với khách hàng.
Xã hội có khá nhiều tác động đối với kinh doanh trong doanh nghiệp. Mỗi vùng miền sẽ có mỗi văn hóa xã hội riêng tạo nên những đặc trưng của khu vực đó. Các yếu tố văn hóa được bảo vệ chặt chẽ, có quy mô nhất là văn hóa tinh thần.
Một mô hình PEST đánh giá Social trên những tác nhân:
- Thái độ đối với công việc (Năng suất)
- Xu hướng người dùng
- Đa dạng, hòa nhập và bình đẳng
- Phân chia giai cấp xã hội
- Trình độ giáo dục
- Sự thay đổi về dân số
- Tính lưu động của dân cư
- Nhân khẩu học trong khu vực
Công nghệ Technological
Công nghệ đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong sự tác động tích cực hay tiêu cực của doanh nghiệp. Một số doanh nghiệp gặp khó khăn trong giai đoạn sản xuất sản phẩm, điều chỉnh công nghệ và dịch vụ mới, vì vậy cần đánh giá Technology từ mọi góc độ.
trong kỷ nguyên kỹ thuật số như ngày nay, phát triển công nghệ là điều bắt buộc nếu doanh nghiệp không muốn rơi vào thế “lạc hậu”, “chết” trong công nghệ. Công nghệ Technology trong mô hình PEST phân tích qua những yếu tố như:
- Trí tuệ nhân tạo (AI)
- Tự động hóa và robot
- Mạng và bảo vệ mạng
- Công nghệ đột phá
- Cải tiến trong công nghệ thông tin
- Đa dạng hình thức làm việc (Online, Offline, Remote)
- Nghiên cứu và phát triển
- Mạng xã hội
- Trung tâm công nghệ
Các biến thể khác
Ngoài Political, Economic, Social, Technological, mô hình PEST còn có nhiều biến thể khác, những biến thể tiêu biểu là:
- SLEPT (thêm yếu tố Legal – pháp luật)
- PESTEL/PESTLE (thêm yếu tố Environment – môi trường)
- STEEPLE (bổ sung yếu tố Ethics – đạo đức)
- STEEPLED (bổ sung yếu tố Demographic – nhân khẩu học).
>> Bài viết liên quan:
Mô hình AIDA là gì? Ví dụ về mô hình AIDA trong Marketing
Mô hình Marketing Mix 7P trong Marketing là gì?
Ví dụ về mô hình PEST
Để hiểu rõ hơn về mô hình PEST, cùng TopOnSeek tham khảo ví dụ về mô hình PEST trong thương hiệu sữa Vinamilk.
- Về chính trị: Một yếu tố về pháp luật, chính trị nổi bật trong Vinamilk là các tiêu chuẩn về đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Đây là tiêu chí đang được nhiều người dùng tại Việt Nam quan tâm. Do đó, chất lượng của sữa là vấn đề Vinamilk luôn ưu tiên hàng đầu.
- Về kinh tế: Tốc độ phát triển kinh tế ngày càng tăng tạo ra thách thức lớn đối với ngành sản xuất sản phẩm, bởi ngày càng nhiều thương hiệu mới ra đời trên toàn thế giới. Hơn thế nữa, nguyên liệu đầu vào của Vinamilk đang có chỉ số gia tăng lạm phát.
- Về xã hội: Xã hội Việt Nam ngày nay đang quan tâm về sức khỏe nhiều hơn, đây chính là điều kiện thuận lợi cho ngành sữa phát triển.
- Về công nghệ: Vinamilk có quy trình sản xuất được quản lý chặt chẽ theo tiêu chuẩn ISO giúp người tiêu dùng có thể hoàn toàn yên tâm về chất lượng sản phẩm và tạo nên lợi thế cạnh tranh mạnh mẽ cho Vinamilk.
So sánh mô hình PEST và SWOT
Mô hình PEST và SWOT đều giúp doanh nghiệp đánh giá thị trường nhằm phát triển kinh doanh. Hai mô hình này đều có những ưu điểm, hạn chế riêng, tuy nhiên, không có câu trả lời cho câu hỏi “Mô hình nào tốt cho doanh nghiệp hơn?”, bởi cả hai đều có những vai trò riêng trong doanh nghiệp, cụ thể:
- Mô hình PEST cung cấp những đánh giá thị trường kinh tế bên ngoài của doanh nghiệp mà không xem xét những yếu tố bên trong của nó. Vì vậy, doanh nghiệp sẽ không tìm thấy điểm mạnh, cơ hội cạnh tranh của doanh nghiệp mình.
- Mô hình SWOT: Khác với PEST, mô hình này cho phép doanh nghiệp đánh giá cả 2 môi trường bên ngoài và bên trong, tuy nhiên, những tác nhân bên ngoài không được phân tích sâu rộng. Bỏ lỡ yếu tố bên ngoài có thể gây khó khăn trong quá trình xây dựng chiến lược của doanh nghiệp.
Một doanh nghiệp muốn xây dựng chiến lược phát triển thì không nên lựa chọn 1 trong 2, thay vào đó hãy tiến hàng thực hiện phân tích môi trường vĩ mô bên ngoài PEST và đưa ra những lợi thế để tiến hành phân tích mô hình SWOT.
>> Tìm hiểu ngay:
Phân tích SWOT là gì? Cách xây dựng mô hình SWOT hiệu quả nhất
8 bậc của tháp nhu cầu Maslow là gì? Ứng dụng trong Marketing
Trên đây là tất tần tật những thông tin cơ bản mô hình PEST là gì mà chúng tôi muốn mang đến cho người đọc. Doanh nghiệp muốn phát triển chiến lược lâu dài, cần có những đánh giá chính xác và trực quan nhất về những tác nhân trong thị trường. Hi vọng qua bài viết này, bạn đã xác định được những bước tiến đúng cho doanh nghiệp.
